Θα «κατεβάζουμε» γνώση α λα Matrix;

 Για πρώτη φορά, ερευνητές ήταν σε θέση να «χακάρουν» μέσα στην διαδικασία μάθησης του εγκεφάλου, προκαλώντας εγκεφαλικά μοτίβα όμοια με αυτά των ήδη αποκτημένων γνώσεων. Φυσικά δεν είναι τόσο προηγμένη η μέθοδος, όπως στην γνωστή ταινία επιστημονικής φαντασίας, Matrix, ωστόσο δεν παύει να είναι ένα σημαντικό επιστημονικό εύρημα, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες τεχνικές διδασκαλίας και αλλά και αποκατάστασης.

Μελλοντικές θεραπείες θα μπορούσαν να αποκωδικοποιήσουν τα μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας ενός αθλητή ή ενός μουσικού και να τα χρησιμοποιήσουν ως σημείο αναφοράς για την εκμάθηση μιας νέας δραστηριότητας σε ένα διαφορετικό πρόσωπο.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και των ATR Computational Neuroscience Laboratories στο Kyoto, χρησιμοποιήσαν fMRI, για τη μελέτη της μαθησιακής διαδικασίας. Εξέτασαν την ικανότητα οπτικής αντιληπτικής μάθησης, ή VPL, ενός ενήλικα, για το κατά πόσο η επαναλαμβανόμενη εκπαίδευση βελτιώνει την απόδοση ενός ατόμου σε μια συγκεκριμένη εργασία.

Με επικεφαλής τον νευροεπιστήμονα Takeo Watanabe, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια μέθοδο που ονομάζεται αποκωδικοποιημένο fMRI neurofeedback για την διέγερση του οπτικού φλοιού. Αρχικά οι επιστήμονες έδειξαν στους συμμετέχοντες κύκλους σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Έπειτα, μέσω fMRI παρακολούθησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων. Οι ερευνητές ήταν σε θέση, στη συνέχεια, να εκπαιδεύσουν τους συμμετέχοντες να αναδημιουργήσουν την δραστηριότητα του οπτικού φλοιού.

Οι εθελοντές τοποθετήθηκαν και πάλι στη μαγνητική τομογραφία, ενώ τους ζητήθηκε να οπτικοποιήσουν στο μυαλό τους σχήματα συγκεκριμένων χρωμάτων. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να «δημιουργήσουν τρόπο τινά την δραστηριότητα στο οπίσθιο τμήμα του εγκεφάλου» και να «σχηματίσουν» ένα όσο το δυνατό μεγαλύτερο στερεό πράσινο δίσκο μπορούσαν. Τους είπαν, μάλιστα, ότι θα λάβουν ένα χρηματικό μπόνους αντίστοιχο με το μέγεθος του δίσκου, δίχως όμως να τους ενημερώσουν για τη σημασία του δίσκου. Οι ερευνητές παρακολούθησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων και παρακολούθησαν τα μοτίβα ενεργοποίησης στον οπτικό φλοιό τους.

«Οι συμμετέχοντες μπορούν να εκπαιδευθούν στο να ελέγχουν τη συνολική ενεργοποίηση μιας ολόκληρης περιοχής του εγκεφάλου», δηλώνει ο συγγραφέας της μελέτης, «ή την ενεργοποίηση μιας περιοχής σε σχέση με μια άλλη περιοχή».

Αυτό λειτούργησε ακόμη και όταν τα υποκείμενα του πειράματος δεν γνώριζαν τι μάθαιναν, δήλωσαν οι ερευνητές, ενώ συνέχισαν ότι είναι δυνατόν κάποια στιγμή για τους ανθρώπους να αποκτούν νέες γνώσεις, επιδεξιότητες, ή ακόμα και μνήμες, καθώς και να τις αποκαθιστούν ύστερα από κάποιο ατύχημα ή λόγω γήρατος.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science. 

proho.gr